Ftit tal-ġranet
ilu bdiet tiġri l-aħbar li l-prezz tal-ħobż kien ser jiżdied, b’24 ċenteżmu
l-ħobża l-kbira u b’20 ċenteżmu l-ħobża ż-żgħira. L-aħbar ħarġet l-ewwel b’mod
esklussiv fuq is-sit Net News (ara hawn), il-portal diġitali tal-Media Link, li
issa stabilixxa ruħu bħala wieħed mis-siti ewlenin f’pajjiżna li jkun minn
tal-ewwel bl-aħbar. Ir-raġuni tidher li hi ż-żieda internazzjonali fil-prezz
tal-qamħ, li wassal għal żieda fil-prezz tad-dqiq li jużaw il-furnara biex
jaħmu l-ħobż.
L-aħbar ġiet
eventwalment konfermata minn siti oħrajn bħal Times of Malta, MaltaToday u The
Malta Independent, li l-Erbgħa anke kellha editorjal dwar dan is-suġġett (ara hawn).
L-editorjal jitkellem dwar dak li qalu l-Caritas u l-Partit Nazzjonalista fuq
l-effetti ta’ din iż-żieda. Il-Partit Nazzjonalista u l-Caritas qalu li din
iż-żieda ħa jkollha effett li jinħass fuq dawk l-aktar vulnerabbli,
partikolarment il-foqra u dawk f’riskju ta’ faqar. Dan għax il-ħobż huwa
l-iktar ikel bażiku, speċjalment għal dawn il-familji. Il-Kelliem
tal-Oppożizzjoni dwar il-Faqar, Ivan Bartolo, fakkar li statistika ippublikata
mill-Unjoni Ewropea turi li 26,000 persuna f’Malta ma jaffordjawx jieklu laħam,
tiġieġ jew ħut b’mod regolari. Dawn allura jiddependu ħafna iżjed fuq il-ħobż u
l-għaġin.
Din iż-żieda trid
tittieħed fil-kuntest ukoll ta’ żidiet fil-prezz tal-ikel b’mod ġenerali, fejn
dan għola b’madwar 1.6% f’sena. L-ikel f’Malta issa huwa 10% ogħla mill-medja
fl-Unjoni Ewropea. Huwa ogħla milli hu fi 18-il Stat Membru tal-Unjoni. Wieħed
irid jieħu fil-kuntest ukoll iż-żidiet fil-kontijiet tad-dawl u l-ilma minħabba
l-mod ġdid kif qed tħaddem is-sistema l-ARMS, li skont statistika Ewropea
wassal għal żieda ta’ 7% is-sena l-oħra biss.
Ma’ dawk l-aktar
li ser jintlaqtu wieħed irid ma jinsiex lill-pensjonanti, li huma l-aktar faxxa
f’riskju ta’ faqar minħabba r-rata għolja tal-ogħli tal-ħajja, partikolarment
l-ikel u l-mediċini.
L-editorjal
tal-Independent tkellem mas-Segretarju Parlamentari għall-Affarijiet
tal-Konsumatur Deo Debattista, li kkonferma li la l-Gvern u lanqas l-Awtorità m’huma jinvestigaw l-effetti ta’ dawn iż-żidiet.
L-editorjal saħaq li dawn għandhom ikunu investigati u l-Gvern jieħu azzjoni
biex jara li l-foqra ma jkomplux jiftaqru aktar. L-ekonomija mhix magħmula biss
min-numri globali tal-pajjiż, imma min-numri ta’ kull individwu.
Għax fir-realtà, filwaqt li fuq livell
nazzjonali niftaħru li l-ekonomija qed tikber u qed timxi ‘l quddiem, fuq
livell individwali l-maġġoranza jew baqgħu fejn kienu, jew marru lura. Il-pagi
mhumiex jiżdiedu, u skont statistika Ewropea bilkemm qed ilaħħqu maż-żieda
tal-ogħli tal-ħajja. Il-prezzijiet tal-proprjetà u tal-kirjiet splodew, tant li
llum koppja Maltija bilkemm taffordja tixtri imqar appartament tagħha, u
bilkemm taffordja tikri wieħed. Il-fuels baqgħu għoljin, anzi uħud bħad-diesel advance żdiedu, waqt li l-prezz
internazzjonali tagħhom fl-Ewropa kollha naqas.
U dan hu kollu effett tad-deċiżjonijiet politiċi ta’ dan il-Gvern.
Tad-deċiżjoni li nkabbru l-ekonomija tagħna billi nżidu f’daqqa l-popolazzjoni
permezz tal-immigrazzjoni. 17,000 immigrant fis-sena qed jinġiebu jaħdmu
f’Malta biex b’din iż-żieda nkabbru l-ekonomija. Żieda ta’ 55,000
fil-popolazzjoni f’ħames snin pero’ qed ikollha wkoll l-effetti negattivi
tagħha. Hemm pressjoni fuq il-pagi baxxi, li staġnaw. Qed toħloq żieda fl-ogħli
tal-ħajja, li n-nies vulnerabbli m’għadhomx ilaħħqu magħha. Qed iżżid il-prezz
tal-kirjiet u tal-proprjetà, għal livelli li l-Maltin m’għadhomx jaffordjaw
jgħixu f’pajjiżhom. Qed iżżid il-pressjoni fuq l-ambjent, fuq it-traffiku, u
fuq l-infrastruttura.
Dan hu l-effett ta’ meta jkollok Gvern li jara biss sal-ponta ta’ mnieħru.
Sa għada. Għax hemm mudell ta’ immigrazzjoni fejn jinġiebu ħaddiema ta’ livelli
għoljin li anke jħarrġu ħaddiema Maltin u joħolqu niċeċ ekonomiċi li jħallsu
pagi tajbin, bħalma ġara fil-gaming.
U hemm il-mudell ta’ immigrazzjoni bl-addoċċ ta’ cheap labour, biex ngħidu li l-ekonomija qed tikber,
bil-popolazzjoni u mhux bil-produzzjoni kif kien qed jiġri qabel.
U d-dibattitu dwar l-immigrazzjoni jeħtieġ li jsir f’dan il-qafas. Għax
jekk mhux ser inħarsu lejn il-konsegwenzi ta’ dawn l-għażliet, mhux ser
nippjanaw tajjeb. U jekk mhux ser nippjanaw tajjeb, ser nidħlu ġo sqaq li ndumu
ma noħorġu minnu.
Dan l-artiklu deher fil-Mument tal-Ħadd 1 ta' Lulju 2018.
Comments
Post a Comment