Il-Gvern Malti,
fis-sapjenza kbir tiegħu u fil-ġirja biex jurina kemm hu innovattiv, ħareġ
bl-idea li tingħata ċ-ċittadinanza lir-robots, lill-magni (ara hawn).
Issa min jistudja
l-intelliġenza artifiċjali jaf li waħda mill-kwistjonijiet u d-dilemmi kbar
tal-intelliġenza artifiċjali hija jekk din qatt issir biżżejjed konxja tagħha
nnifisha li tibda tiddeċiedi aktar għal ġid tagħha milli tal-bniedem. Jekk
għadx jasal żmien li din tant issir intelliġenti li tibda taspira
għad-drittijiet tal-bniedem, anzi flok tibqa’ magna li taħdem għal bniedem,
tipprova ssir magna li tjassar il-bniedem u twassal lill-bniedem jaħdem
għaliha.
Forsi għad baqa’
biex l-intelliġenza artifiċjali tavvanza tant li tkun tant konxja. Iżda jekk xi
darba tasal, naħseb l-għan tar-razza umana jkun li jikkontrolla dan il-livell
ta’ intelliġenza, mhux iħallieh jaħrab mill-kontroll tiegħu u jsir razza
superjuri aktar mill-bniedem.
Iżda fl-għerf
tagħna, Malta qed nivvintaw li nżidu u nkabbru l-problema qabel tinħoloq.
F’tentattiv li niddevjaw id-diskussjoni mill-kwistjonijiet il-kbar li qed
jaħkmu l-pajjiżna: il-faqar li qed jiżdied, ir-regħba li qed teqred l-ambjent u
l-arja tagħna, il-korruzzjoni li qed tfarrkilna r-reputazzjoni, u l-kriminalità li ħadet lill-pajjiż f’idejha, ħriġna bil-ġennata
li tingħata ċ-ċittadinanza lil dawn il-magni.
Din bla dubju hi
biss stunt li tista’ tiġi mwaqqfa fi kwalnukwe’ Qorti. Iċ-ċittadinanza u
l-liġijiet tagħna qegħdin hemm biss għal bniedem, u mhux għal magni. Timmaġina
magna bid-dritt li tivvota? Bid-dritt tal-benefiċċji soċjali? Bid-dritt ta’
passaport, u ta’ safar u aċċess f’pajjiżi oħra tal-Unjoni Ewropea?
Anke fuq livell
etiku, għandna bla dubju nevitaw li b’xi mod inħawdu l-magni mal-bnedmin. Għax
fuq kollox, kull deċiżjoni li tieħu magna ser teħodha fuq ir-regoli jew is-sens
ta’ etika li jkun programmalha l-bniedem. Għad-differenza mill-bniedem, almenu
s’issa, il-magna m’għandhiex għażla libera li tagħżel il-valuri u l-etika li ħa
timxi fuqha hi, waħedha, imma timxi fuq kif ġiet programmata.
Aħjar flok il-Gvern
Malti jintilef jipprova joħloq problemi xi jsolvi fejn il-problemi għadhom ma
jeżistux, jipprova jsolvi l-problemi li diġa’ jeżistu. Nafu per eżempju
fil-problemi fis-sistema tal-kontijiet tad-dawl u l-ilma. Il-Prim Ministru jaf
li qed jinħarġu ħażin. Il-Gvern ilu jaf li qed jinħarġu ħażin. L-Enemalta ilha
taf li qed jinħarġu ħażin. Iżda flok ħarġu b’soluzzjoni, ilhom snin jistennew u
jtawwlu u jippruvaw jaħbuha, u joffru l-flus lil min fetħilhom il-kawża biex
din ma toħroġx fil-beraħ.
Aħjar jibda jsolvi
l-problema tat-trasport, mhux billi nwessgħu toroq li fi ftit tas-snin ħa
jerġgħu jimtlew, iżda billi nibdew ninvestu f’sistema ta’ trasport tal-massa
effiċjenti u li verament tagħmilna fuq livell ta’ bliet kbar Ewropej.
Aħjar jibda
jsolvi l-problema tal-prezzijiet tal-kera u tal-proprjetà li qed tkisser anzjani, persuni single u koppji żgħażagħ.
Aħjar jibda
jsolvi l-problema tal-prekarjat, li kibbret aktar iżjed ma ġibna ħaddiema
barranin jikkompetu b’pagi iżjed baxxi.
Iżda le, ejja
niddevjaw l-attenzjoni u niddiskutu ċ-ċittadinanza tal-magni. Hekk jew hekk, la
l-istat ġibnieh bla ruħ, jaqbel li jkollna ċittadini bla ruħ ukoll.
Dan l-artiklu deher fir-rubrika Cyberspace fil-Mument tal-Ħadd 04 ta' Novembru 2018
Comments
Post a Comment